سیستم بایوفلاک تکنیک جدیدی است که در سال¬های اخیر در آبزی‌پروری به‌خصوص سیستم‌های متراکم و نیمه متراکم استفاده می¬شود و از مهم‌ترین مزایای این سیستم کاهش مصرف آب، افزایش تولید در واحد سطح بدون نیاز به سیستم بیوفیلتر و با تکیه بر حضور باکتری¬های هتروتروف است. این آزمایش به¬مدت90 روز و با 420 قطعه ماهی کپور معمولی با وزن متوسط (9±5/40) گرم انجام شد. ماهی¬ها به چهار تیمار در سه تکرار تقسیم شدند، تیمار اول تا سوم به ترتیب با سیستم بایوفلاک با نسبت کربن به ازت 15، 20 و 25 پرورش داده شدند، تیمار چهارم بدون تغییر در نسبت کربن به نیتروژن ولی با تعویض آب به عنوان کنترل انتخاب شد. شاخص های کیفی آب، رشد و بقاء ماهیان، فعالیت آنزیم‌های گوارشی، شاخص‌های مربوط به ایمنی و آسایش ماهی، ساختمان بافت¬شناسی اندام‌ها، وضعیت استرس اکسیداتیو، پارامترهای خونی، کیفیت لاشه ماهیان بین تیمارها مقایسه گردید. همچنین آنالیز ترکیبات بیوشیمیایی بایوفلاک، وضعیت میکروارگانیزم‌ها در سیستم و مقاومت ماهیان در برابرچالش باکتری بین تیمارها مقایسه گردید. نتایج نشان دادند که اکثر شاخص‌های کیفی آب در تیمارهای بایوفلاک نسبت به تیمار کنترل بهبود یافتند. اکثر شاخص‌های رشد نیز بطور معنی‌داری در مراحل مختلف نمونه گیری (روز30، روز60 و روز 90) در تیمارهای بایوفلاک نسبت به تیمار شاهد بهبود یافته بودند (05/0≥p). از طرفی افزایش معنی دار تعداد میکروارگانیزم‌ها در آب و روده ماهیان در تیمارهای بایوفلاک نسبت به گروه کنترل مشاهده شد (05/0≥p). آنالیز بیوشیمیایی بایوفلاک تولیدی در سیستم نشان از نسبت بالای پروتئین در آن¬ها بود. نتایج آنالیز بیوشیمیایی لاشه ماهی نشان داد که پروتئین لاشه در تیمارهای بایوفلاک افزایش معنی‌داری نسبت به تیمار کنترل داشت. مقایسه پارامترهای خونی بین تیمارها نشان داد که اکثر شاخص¬های خونی در گروه¬های بایوفلاک بطور معنی‌داری نسبت به گروه شاهد بهبود یافتند. از نظر مطالعات بافت¬شناسی نیز هیچ آسیب و تغییر جدی در بافت‌های حیاتی مورد آزمایش شامل آبشش‌ها، کبد و پوست مشاهده نشد. نتایج تحقیق جاری نشان دادند که اکثر شاخص‌های دفاع آنتی اکسیدانی در تیمارهای بایوفلاک نسبت به گروه کنترل فاقد اختلاف معنی‌دار بودند (05/0p≥). فاکتورهای بیوشیمیایی سرم مرتبط با استرس(پروتئین کل، آلبومین ،گلوکز، کورتیزول و کلسترول) در اکثر مراحل نمونه‌گیری وضعیت مناسب‌تری در تیمارهای بایوفلاک نسبت به تیمار کنترل داشتند. در تحقیق حاضر تیمارهای پرورش یافته در سیستم بایوفلاک، بهترین عملکرد را در آزمایشات مرتبط با سیستم ایمنی داشتند به‌طوری‌که تیمار بالاترین نسبت کربن بایوفلاک بهترین پاسخ ایمنی را در بین سایرتیمارها و گروه کنترل نشان داد. همچنین بیشترین میزان بقاء بعد از چالش با باکتری آئروموناس هیدروفیلا در تیمارهای بایوفلاک با نسبت کربن به نیتروژن 25مشاهده شد و بیشترین تلفات مربوط به گروه کنترل بود. در مجموع می‌توان نتیجه گرفت که فن‌آوری بایوفلاک در پرورش متراکم ماهی کپور معمولی قابل استفاده بوده و علاوه بر اینکه رشد ماهی در این سیستم بهبود می‌یابد، شاخص‌های ایمنی، سلامت و آسایش ماهی نیز نسبت به پرورش متراکم بدون فن‌آوری بایوفلاک ارتقاء می‌یابد.

استفاده از پروبیوتیک¬ها در آبزی¬پروری به دلیل اثرات مفید در سلامت ماهی رشد فزاینده¬ای داشته است. یکی از مشکلات اصلی استفاده از پروبیوتیک¬ها غیر فعال شدن آن¬ها در شرایط معدی – روده¬ای ماهی است، محافظت پروبیوتیک¬ها با پوشش¬های فیزیکی توان پروبیوتیکی آن¬ها را بهبود می¬بخشد، لذا در این تحقیق اثر ریز¬پوشانی باکتری پروبیوتیکی لاکتوباسیلوس بولگاریکوس (Lactobacillus bulgaricus) با نانوذرات آلژینات/کیتوزان بر ویژگی¬های پروبیوتیکی آن در شرایط برون¬تنی (Invitro) و نیز اثرات پروبیوتیکی آن در فیل¬ماهی جوان (Huso huso) ارزیابی شد. ابتدا اثر ریزپوشانی باکتری بر ویژگی¬های پروبیوتیکی باکتری در شرایط برون¬تنی شامل: تحمل pH، تحمل صفرا، زنده¬مانی در شرایط مشابه معدی- روده ای بررسی شد، سپس اثر پروبیوتیک در فیل¬ماهی جوان مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور تعداد 600 قطعه فیل¬ماهی با میانگین وزنی gr8/2±2/27 به پنج تیمار هر کدام در سه تکرار بصورت زیر تقسیم شدند. تیمار T1 با خوراک حاوی آلژینات/کیتوزان بدون پروبیوتیک، T2 با خوراک حاوی پروبیوتیک ریزپوشانی شده به روش امولسیون، T3 با خوراک حاوی پروبیوتیک ریزپوشانی شده به روش ژلاسیون یونی، T4 با خوراک حاوی پروبیوتیک بدون پوشش و گروه شاهد با خوراک پایه به مدت 60 روز با جیره¬های آزمایشی تغذیه شدند. پس از اتمام دوره آزمایش، تیمار¬ها به مدت 15 روز با غذای فاقد پروبیوتیک غذادهی شدند. نمونه¬گیری از ماهی¬ها در روزهای 30، 60 و 75 تحقیق انجام گرفت وشاخص‌های رشد شامل: نرخ رشد ویژه (SGR)، میزان رشد نسبی (RGR)، ضریب تبدیل غذایی (FCR)، میزان کارآیی پروتئین (PER)، میزان بقاء (SR)، میزان رشد روزانه (DWG)، شاخص وضعیت (CF) بین تیمارها، مقایسه شد. هم¬چنین فاکتورهای ایمنی شامل میزان فعالیت لیزوزیم سرم، انفجار تنفسی، قدرت باکتری‌کشی سرم، میزان فعالیت سیستم کمپلمان، میزان پروتئین تام ، گلوبولین¬های پلاسما و هم¬چنین فلور باکتریایی روده (شمارش کلی و شمارش باکتری‌های اسید لاکتیک) در روزهای 30، 60 و 75 مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج مرحله اول تحقیق نشان داد ویژگی¬های پروبیوتیکی لاکتوباسیلوس بولگاریکوس ریز¬پوشانی شده در شرایط برون¬تنی بطور معنی¬داری نسبت به باکتری معمولی ارجحیت داشت (05/0p<). بهترین ضریب تبدیل غذایی درT4 برابر 06/0±14/1 بود که اختلاف معنی¬داری با سایر تیمارها داشت (05/0p<). تیمار T4 در شاخص¬های ضریب رشد ویژه (SGR)، کارایی پروتئین (PER)، کارایی غذا (FER)، در روزهای 30 و 60 دارای بهترین عملکرد نسبت به سایر تیمارها بود. استفاده از پروبیوتیک ریزپوشانی شده به طور معنی¬داری سبب بهبود شاخص¬های ایمنی غیر¬اختصاصی اعم از فعالیت کمپلمان، لیزوزیم، قدرت باکتری¬کشی سرم و IgM در تیمارهای آزمایشی(T2 و T3) نسبت به گروه کنترل شد (05/0p<). با توجه به تاثیر ریزپوشانی به روش بکار رفته در این تحقیق، بر شاخص¬های پروبیوتیکی باکتری لاکتوباسیلوس بولگاریکوس در شرایط برون¬تنی و تاثیر بر شاخص¬های رشد، ایمنی و فلور باکتریایی روده در فیل¬ماهی جوان، به نظر می¬رسد ریزپوشانی باکتری با نانوذرات کیتوزان/آلژینات کارایی¬ زنده¬مانی باکتری لاکتوباسیلوس بولگاریکوس را بهبود بخشید و در مقایسه بین دو روش ریزپوشانی، روش امولسیون داخلی کارایی بهتری را نشان داد.

  در سیستم آبزی¬پروری، عفونت‌های ناشی از آئروموناس هیدروفیلا به‌علت مقاومت این پاتوژن به تعدادی از آنتی‌بیوتیک‌ها به‌سختی درمان می‌شود و نیاز به یک روش جایگزین دارد. ترکیبات فیتوشیمیایی به¬دلیل در برداشتن خواص تحریک ایمنی، محرک رشد و ضدمیکروبی جایگزین مناسبی برای آنتی¬بیوتیک¬ها و مواد شیمیایی در این سیستم محسوب می¬شوند. تحقیقات انجام شده در این زمینه در سال¬های اخیر به¬سمت جستجوی ترکیبات طبیعی با خواص مهاری بر فاکتورهای حدت باکتریایی رفته¬است. بدین منظور در این مطالعه تاثیر ترکیب پاراکوماریک¬اسید به¬عنوان یک متابولیت ثانویه ارزشمند در گیاهان و میزان نمک محیط رشد بر بیان ژن¬های ascV و aopB از اجزاء مهم سیستم ترشحی تیپ III آئروموناس هیدروفیلا، مورد بررسی قرارگرفت. در این تحقیق از بین 20 جدایه باکتریایی جدا شده از ماهیان مشکوک به سپتی¬سمی آئروموناسی 13 جدایه مورد تایید مولکولی قرار¬گرفتند. سپس حداقل غلظت مهارکننده پاراکوماریک¬اسید بر روی این جدایه¬ها به روش¬های انتشار دیسک و میکرودایلوشن تعیین¬گردید. بر اساس نتایج میزان
MIC و MBC پارا¬کوماریک¬اسید بر روی جدایه¬های مورد آزمایش به¬ترتیب 2 و 17/2 میلی¬گرم بر میلی¬لیتر و متوسط هاله عدم رشد در غلظت¬های 8/1 و 2 میلی¬گرم پارا¬کوماریک اسید، به¬ترتیب17 و 8/20 میلی¬متر به¬دست¬آمد. پس از آن آزمایش PCRدر زمان حقیقی به¬منظور بررسی اثر غلظت¬های تحتMIC پاراکوماریک اسید بر بیان ژن¬های سیستم ترشحی تیپ سه انجام شد. بدین¬منظور باکتری در حضور غلظت¬های mg/ml1 و 8/1 پاراکوماریک¬اسید کشت داده¬شد و در ساعات 6، 12 و 24 ساعت پس از تیمار، بیان نسبی ژن¬ها به روش Ctمقایسه¬ای ارزیابی¬گردید. در فاز in vivo تحقیق، تعداد 135 قطعه ماهی کپور با وزن متوسط 53/4 ±30 گرم، به 3 گروه و هر گروه به 3 تکرار 15 قطعه‌ای تقسیم شدند. گروه¬های 1 تا 3 به ترتیب با خوراک معمولی، خوراک حاوی پاراکوماریک¬اسید( با غلظت نهایی معادل 5 برابر MIC) و اکسی¬تتراسایکلین(100 میلی¬گرم در کیلوگرم وزن زنده بدن)، تغذیه شدند. هر سه گروه در روز پنجم با باکتری زنده آئروموناس هیدروفیلا چالش داده شدند. تلفات ماهی¬ها در هر تیمار به مدت ده روز ثبت گردیده و از کلیه و کبد ماهیان درحال مرگ و ماهیان زنده به منظور بررسی حضور باکتری آئروموناس هیدروفیلا و تغییرات بیان ژن¬های ascV و aopBنمونه¬گیری انجام-گرفت. نتایج حاصل از بیان ژن در شرایط آزمایشگاهی حاکی از تاثیر پاراکوماریک¬اسید در کاهش بیان ژن¬ها بود به¬طوریکه کمترین میزان بیان ژن در تیمارهای mg/ml 1 و 8/1 پاراکوماریک¬اسید، در 12 ساعت پس از مواجه¬سازی، مشاهده شد(05/0>P) و صرف¬نظر از زمان، تفاوت معنی¬داری بین غلظت¬های به¬کار رفته در اکثر مراحل نمونه¬گیری مشاهده نشد. از سوی دیگر افزایش میزان نمک محیط به میزان 19/0 و 35/0 مولار باعث افزایش بیان ژن¬های سیستم ترشحی در شرایط آزمایشگاهی شد. در شرایط in vivo نیز تجویز خوراکی پاراکوماریک¬اسید منجر به کاهش معنی¬دار بیان ژن¬های باکتریایی مورد آزمایش در ماهیان در حال مرگ و زنده تیمار پاراکوماریک¬اسید نسبت به تیمار کنترل، شد(05/0>P)؛ اما در میزان تلفات پس از چالش، میان دو گروه تفاوت معنی¬داری مشاهده¬نشد. به¬طور کلی می¬¬توان نتیجه گرفت که ترکیب پاراکوماریک¬اسید به¬عنوان ماده موثره اکثر گیاهان دارویی واجد خواص مهاری بر حدت باکتری آئروموناس هیدروفیلا است و می¬تواند به عنوان یک ترکیب تخفیف¬دهنده حدت این باکتری در مطالعات بعدی مورد استفاده قرار گیرد.

در دهه اخیر آبزی پروری در جهان بعنوان یک بخش اقتصادی و تولید غذا بسرعت در حال پیشرفت بوده است. به موازات آن بیماری‌های ویروسی پدیدار گشته واز یک مزرعه به مزرعه دیگر منتشر و باعث خسارت اقتصادی شده است. تشخیص صحیح پاتوژن‌ها در مراحل اولیه آلودگی یک نکته کلیدی برای کنترل بیماری در آبزی‌پروری محسوب می‌شود. ویروس بهاره کپور یک پاتوژن شدید کپورماهیان در قسمت‌های مختلف جهان محسوب شده و آن را در رده بیماری‌های لازم‌الاخطار ماهی در لیست OIE طبقه‌بندی نموده‌اند. اهداف این مطالعه طراحی و ارزیابی آزمایش RT-PCR برای تشخیص ویروس SVCو تعیین حساسیت و ویژگی این آزمایش است. در این تحقیق با استفاده از مخلوط سه پرایمر (پرایمرهای بیرونی SVCF و SVCR و یک پرایمر داخلی SVCS) طراحی شده بر اساس مناطق حفاظت شده ژن G یک روش نیمه آشیانه‌ای RT-PCR طراحی گردید. ویژگی پرایمرهای طراحی شده (تنها پرایمرهای بیرونی) با انجام آزمایش بر روی VHSV و IHNV تایید گردید. برای بهینه‌سازی این آزمایش، تاثیر غلظت پرایمر، دمای اتصال پرایمر، تعداد سیکل و غلظت منیزیم بررسی گردید. همچنین برای پیشگیری از پاسخ منفی کاذب و اطمینان از صحت آزمایش، یک کنترل داخلی رقابتی (میمیک) طراحی و غلظت مناسب آن تعیین گردید. برای ارزیابی حساسیت آزمایش طراحی شده در ابتدا دو روش استخراج RNAبر اساس گوانیدین ایزوتیوسیانات- فنل کلروفرم (محلول استخراج RNX شرکت سیناژن ایران و کیت تجاری Iq2000) و دو روش بر پایه استخراج ستونی (سینا پیور ایران و کیت استخراج RNA روچ آلمان) که بصورت تجاری در دسترس هستند مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که روش‌های بر پایه استخراج ستونی روچ آلمان و سیناپیور به ترتیب با غلظت‌های 77/36 نانوگرم بر میکرولیتر و 47/16 نانوگرم بر میکرولیتر میزان بیشتری RNA استخراج گردید(P<0.05).سپس جهت تعیین حساسیت، RNA استخراج شده (با کیت استخراج RNA روچ آلمان) از رقت‌های متوالی جدایه SVCV 56/70 (با عیار TCID50/ml105 ×9/1) که در تیره سلولی EPC رشد یافته بود مورد آزمایش قرار گرفت. بمنظور مقایسه حساسیت، RNAاستخراج شده از رقت‌های متوالی ویروس همزمان با پرایمرهای طراحی شده توسط Stone وهمکاران و کیت تجاری Iq2000 نیز آزمایش شدند. نتایج نشان داد که آزمایش نیمه آشیانه‌ای RT-PCR طراحی شده قادر به تشخیص ویروس SVC تا رقت 4-10 بود. آزمایش RT-PCR با استفاده از پرایمرهای Stone وهمکاران نیز ویروس را تا رقت 3-10 ردیابی نمود اما با کیت تجاری Iq2000 ویروس درهیچیک از رقت‌های مورد آزمایش شناسایی نشد. در عیارهای بالای ویروس، آزمایش طراحی شده منجر به ساخت دو قطعه DNAbp 462 و bp 266 می‌شود اما با کاهش عیار ویروس قطعه bp 462 حذف می‌شود. همچنین قطعه DNA میمیک (bp 729) تنها در هنگام پایین بودن عیار و یا عدم حضور ویروس (مانند کنترل منفی) تکثیر می‌گردد. پس از طراحی و بهینه سازی آزمایش در طی یک مطالعه میدانی 400 نمونه مشکوک کپور معمولی پرورشی از استخرهای دارای تلفات از 4 منطقه استان خوزستان در سال‌های 92-1391 جمع‌آوری و آزمایش شدند. حضور ویروس SVC در این نمونه ها با کیتتجاری Iq2000 نیز بررسی گردید. با انجام این آزمایش‌ها درهیچیک ازنمونه ها حضور ویروس SVC تایید نگردید.