گروه مهندسی مکانیک
آزمایشگاه آکوستیک
سرپرست: دکتر علی ولی پور
تلفن داخلی: 5744
یکی از روش نوین و پیشرفته در زمینه پایش وضعیت (Condition Monitoring) سیستم ها و سازههای الکتریکی و مکانیکی استفاده از روشهای صوتی یا آکوستیکی می باشد. پایش آکوستیکی وضعیت یک سیستم می تواند ناشی از انتشار نویز صوتی در محیط و یا انتشار امواج الاستیک در اجسام صورت پذیرد. یکی از روشهای شاخص در پایش وضعیت، آزمون نشر آوایی یا آکوستیک امیشن (Acoustic Emission) می باشد. این روش در محدوده گستردهای از کاربردها، نظیر بازرسی لولههای انتقال مدفون و غیرمدفون آب و گاز، مخازن تحتفشار، راکتورها و غیره گسترش یافته است و از این روش میتوان برای تشخیص و مکانیابی عیوب مختلف در سازههای تحت بار استفاده نمود. آزمون اکوستیک امیشن یک تکنیک غیرفعال یا پسیو است و تفاوت اصلی آن با روشهای التراسونیک نیز همین است. آزمون غیر مخرب به روش آکوستیک امیشن شامل دریافت این امواج و تحلیل آنها بهمنظور برقراری ارتباط بین امواج دریافت شده و تغییرات ایجادشده بر روی منبع است. فرکانس این امواج میتوانند از چند ده کیلوهرتز تا چند مگاهرتز متغییر باشد.
همچنین این روش را می توان مکمل روش های ارتعاشاتی در پایش وضعیت سازههای دوار دانست. سیگنال نشرآوایی نشان دهنده موجهای تنش گذرای ناشی از تخلیه یکباره انرژی از منشاءهای موضعی نظیر ترک در یک ماده میباشد. سیگنالهای نشرآوایی به دو دسته تقسیم می شوند. نوع اول، سیگنال پیوسته ای بوده که عموما ناشی از مواردی نظیر اصطکاک، سایش و یا نشتی سیالات اند. تحلیل این دسته سیگنال ها معمولاً با اندازه گیری rms ولتاژ انجام میشود. دسته¬ی دوم از نوع برست بوده که عموماً ناشی از آزاد شدن ناگهانی انرژی در اثر وقوع یک پدیده فیزیکی نظیر ایجاد و یا رشد ترک یا عیب می باشند. تحلیل سیگنال های نوع دوم با اندازهگیری و تعیین چند پارامتر نظیر حد آستانه ، دامنه بیشینه ، زمان افزایش ، شمارش تعداد نوسانات و ... مورد ارزیابی قرار می گیرد. تفاوت اصلی روش نشرآوایی با روش ارتعاش سنجی این است که در نشرآوایی منبع تولید موج صوتی، خود نقص (عیب) می باشد.
آزمایشگاه تحقیقاتی آکوستیک دانشگاه شهید چمران اهواز با هدف آموزش و انجام پروژه و پژوهشهای کاربردی در زمینههای مختلف صنعتی مانند پایش وضعیت لوله های فلزی، پلیمری و کامپوزیتی گاز، نفت و آب بصورت مدفون و غیرمدفون و نیز سازه ها و اجزای دوار نظیر شافت، یاتاقان، پره و ... فعالیت میکند. اهم خدمات این آزمایشگاه عبارتست از:
- تحقیق و پژوهش در زمینه شناسایی ترک، عیب در مواد فلزی، پلیمری و کامپوزیتی
- همکاری و مشاوره در پروژههای صنعتی و دانشگاهی
- ارائه خدمات در زمینه آکوستیک امیشن
- کالیبراسیون سنسورهای آکوستیک امیشن
- آموزش دانشجویان کارشناسی و تحصیلات تکمیلی
- برگزاری دورههای آموزشی برای صنایع